State Board - Geography 4th std Old - Topic 11 - अन्नधान्ये व कडधान्ये Test 11


State Board - Geography 4th std Old - Topic 11 - अन्नधान्ये व कडधान्ये Test 11

🔐 Study Max Marathi Test Log In

पोर्टलवरील टेस्ट Paid व Password Protected आहेत.

जर तुम्ही टेस्ट सिरीजचे सदस्यत्व (registration / subscription) घेतले असेल, तर कृपया User ID आणि Password टाकून "Start Test" बटणावर क्लिक करा.

सदस्यत्व घेतले नसेल व टेस्ट सिरीजचे स्वरूप पाहायचं असेल तर,
खालील "Demo Test" पर्यायावर क्लिक करून एक मोफत टेस्ट सोडवू शकता.

हा उपक्रम जर उपयुक्त वाटला तर, तुम्ही Subscription घेऊ शकता.

सदस्यत्वाची (registration / subscription) प्रक्रिया जाणून घेण्यासाठी
"How to Subscribe" बटणावर क्लिक करा.
Time Spent: 0 min 0 sec
1. महाराष्ट्रात वेगवेगळ्या भागात का निरनिराळी पिके घेतली जातात?
A) पाण्याची कमतरता असल्यामुळे
B) जमिनीचा प्रकार व हवामान यानुसार
C) मजूर मिळत नाही म्हणून
D) शेतीसाठी जागा कमी असल्यामुळे
स्पष्टीकरण: पाऊस, मातीचा प्रकार आणि हवामान या गोष्टींच्या आधारे महाराष्ट्रातील शेती पद्धती ठरते. त्यामुळे भौगोलिक परिस्थितीनुसार वेगवेगळी पिके घेतली जातात.
2. कोकण भागात कोणते अन्नधान्याचे पीक मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते?
A) बाजरी
B) ज्वारी
C) तांदूळ
D) गहू
स्पष्टीकरण: कोकणात पावसाचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे पाण्याची गरज असणारे तांदळाचे पीक येथे मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते.
3. कोकणात तांदळाचे उत्पादन का अधिक आहे?
A) काळी माती असल्यामुळे
B) पावसाचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे
C) ऊस लागवड जास्त असल्यामुळे
D) रस्ते जास्त असल्यामुळे
स्पष्टीकरण: तांदळाच्या पिकाला भरपूर पाण्याची आवश्यकता असते आणि कोकणात पावसाचे प्रमाण भरपूर असल्याने हे पीक जास्त घेतले जाते.
4. पठारावर पाऊस कमी असतो तरी कोणत्या प्रकारची माती आहे?
A) पांढरी माती
B) लाल माती
C) काळी कसदार माती
D) वाळूमिश्रित माती
स्पष्टीकरण: महाराष्ट्राच्या पठारी भागात काळी माती आहे जी कसदार असून ती उष्ण हवामानातही उपयुक्त आहे.
5. पठारावर कोणती पिके घेतली जातात?
A) फक्त तांदूळ
B) ऊस, ज्वारी, कापूस
C) नारळ, सुपारी
D) केवळ फळबागा
स्पष्टीकरण: पठारावर पाणी कमी असूनही काळी माती असल्यामुळे आणि उष्ण हवामानामुळे ज्वारी, कापूस आणि ऊस यासारखी पिके घेतली जातात.
6. महाराष्ट्रातील मुख्य अन्नधान्य पिकांमध्ये कोणते पिके येतात?
A) ऊस, नारळ, सुपारी
B) ज्वारी, बाजरी, गहू व तांदूळ
C) कापूस, सोयाबीन
D) केवळ गहू व तांदूळ
स्पष्टीकरण: ही चार अन्नधान्ये महाराष्ट्रातील लोकांच्या आहाराचा मुख्य भाग आहेत.
7. महाराष्ट्रात सर्वाधिक घेतले जाणारे पीक कोणते आहे?
A) गहू
B) बाजरी
C) ज्वारी
D) तांदूळ
स्पष्टीकरण: ज्वारी हे महाराष्ट्रात सर्वाधिक घेतले जाणारे पीक आहे कारण ते उष्ण व कोरड्या हवामानात चांगले उत्पादन देते.
8. ज्वारी पिकाला कोणत्या प्रकारचे हवामान आवश्यक असते?
A) थंड हवामान
B) उबदार हवामान
C) अतिशय दमट हवामान
D) वादळी हवामान
स्पष्टीकरण: ज्वारी पिकाला उष्ण आणि कोरडे हवामान अत्यंत पोषक असते.
9. ज्वारीसाठी कोणत्या प्रकारची माती उपयुक्त आहे?
A) वाळू माती
B) काळी कसदार माती
C) लाल माती
D) दलदलीची माती
स्पष्टीकरण: काळी माती अधिक कसदार असल्याने ज्वारीसाठी ही माती सर्वोत्तम मानली जाते.
10. ज्वारीसाठी पावसाचे प्रमाण कसे असावे?
A) अतिपावसाचे
B) फारच कमी
C) मध्यम स्वरूपाचा
D) सतत पाऊस
स्पष्टीकरण: ज्वारीसाठी मध्यम पावसाचे प्रमाण चांगले मानले जाते. अतीपावसामुळे नुकसान तर कमी पावसामुळे उत्पादन घटते.
11. खालीलपैकी ज्वारी प्रामुख्याने कोणत्या नद्यांच्या खोऱ्यात घेतली जाते?
A) नर्मदा व तापी
B) तापी, पूर्णा, गोदावरी, भीमा व कृष्णा
C) गंगा व यमुना
D) मुळा व मुठा
स्पष्टीकरण: ही नद्या महाराष्ट्राच्या मध्य आणि दक्षिण भागात असून त्या परिसरात ज्वारीचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात होते.
12. ज्वारीची शेते महाराष्ट्रात कोणत्या जिल्ह्यांमध्ये सर्वाधिक आढळतात?
A) मुंबई, ठाणे
B) अकोला, यवतमाळ, सोलापूर, अहमदनगर
C) रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग
D) नाशिक, सातारा
स्पष्टीकरण: ही ज्वारीची प्रमुख उत्पादक जिल्हे असून या भागात काळी माती आणि हवामान ज्वारीसाठी पोषक आहे.
13. ज्वारी मोठ्या प्रमाणात उत्पादित होणारे इतर जिल्हे कोणते?
A) पुणे, परभणी, हिंगोली, बीड, नांदेड
B) नागपूर, चंद्रपूर, भंडारा
C) सिंधुदुर्ग, रायगड, रत्नागिरी
D) मुंबई, ठाणे, पालघर
स्पष्टीकरण: या जिल्ह्यांमध्ये ज्वारीची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते.
14. ज्वारीचे पीक कोणत्या हंगामात घेतले जाते?
A) फक्त खरीप
B) फक्त रबी
C) खरीप आणि रबी दोन्ही
D) फक्त उन्हाळी
स्पष्टीकरण: ज्वारी ही अशी पीक आहे जी दोन्ही हंगामात घेतली जाते. खरीप ज्वारी जास्त पाऊस असलेल्या भागात तर रब्बी ज्वारी कोरड्या भागात घेतली जाते.
15. बाजरी हे पीक कोणत्या हंगामात घेतले जाते?
A) रबी
B) खरीप
C) उन्हाळी
D) फक्त हिवाळ्यात
स्पष्टीकरण: बाजरी खरीप हंगामात घेतली जाते. पावसाळ्याच्या सुरुवातीला लागवड होते आणि सप्टेंबर-ऑक्टोबरमध्ये कापणी होते.
16. बाजरीसाठी कोणत्या प्रकारचे हवामान आवश्यक असते?
A) थंड
B) उबदार
C) दमट
D) हिमालयीन
स्पष्टीकरण: बाजरीसाठी उष्ण आणि उबदार हवामान अत्यंत उपयुक्त असते. उष्ण व कोरड्या हवामानात बाजरीचे पीक चांगले येते.
17. बाजरीसाठी कोणत्या प्रकारची जमीन अधिक योग्य आहे?
A) दलदलीची माती
B) ओलसर काळी माती
C) कमी कसदार जमीन
D) गाळाची जमीन
स्पष्टीकरण: बाजरी ही कमी कस असलेल्या जमिनीत देखील चांगले उत्पादन देते. कोरडवाहू भागात याचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात होते.
18. बाजरीसाठी पावसाचे प्रमाण कसे असावे?
A) भरपूर पाऊस
B) कमी पाऊस
C) मध्यम पावसाचा प्रदेश
D) अतिपावसाचा प्रदेश
स्पष्टीकरण: बाजरीसाठी मध्यम स्वरूपाचा पाऊस म्हणजे सुमारे 50 ते 100 सेमी पर्यंतचा पाऊस पुरेसा असतो.
19. बाजरीचे उत्पादन महाराष्ट्रात कोणत्या जिल्ह्यांत जास्त होते?
A) नागपूर, गोंदिया
B) नाशिक, अहमदनगर, पुणे, सोलापूर
C) रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग
D) बीड, उस्मानाबाद, लातूर
स्पष्टीकरण: ही जिल्हे कोरडवाहू असून तेथे बाजरीच्या उत्पादनासाठी पोषक हवामान आणि माती आहे.
20. बाजरी उत्पादनात महाराष्ट्रातील इतर कोणते जिल्हे महत्त्वाचे आहेत?
A) औरंगाबाद, धुळे, जळगाव, बीड
B) ठाणे, पालघर
C) रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग
D) मुंबई, नवी मुंबई
स्पष्टीकरण: ही जिल्हे देखील कमी पावसाचे आणि कोरडवाहू असून बाजरीसाठी उपयुक्त आहेत.
21. गहू कोणत्या हंगामात घेतला जातो?
A) खरीप
B) रबी
C) उन्हाळी
D) वर्षभर
स्पष्टीकरण: गहू रबी हंगामात घेतले जाते. नोव्हेंबर-डिसेंबरमध्ये पेरणी आणि मार्च-एप्रिलमध्ये कापणी होते.
22. गव्हासाठी कोणत्या प्रकारचे हवामान उपयुक्त आहे?
A) उष्ण
B) थंड
C) दमट
D) अती उष्ण
स्पष्टीकरण: गव्हाच्या उत्पादनासाठी हिवाळ्यात थंड हवामान आवश्यक असते. जास्त उष्णता गव्हाच्या उत्पादनावर प्रतिकूल परिणाम करते.
23. गव्हासाठी मातीचा प्रकार कसा असावा?
A) वाळूमिश्रित माती
B) सुपीक व ओलावा टिकवणारी जमीन
C) लाल माती
D) खडकाळ जमीन
स्पष्टीकरण: गव्हासाठी अशा जमिनी उपयुक्त आहेत ज्या ओलावा टिकवतात आणि सुपीक असतात.
24. मध्यम पावसाचा व ओलावा टिकवणाऱ्या जमिनीत कोणते पीक घेतले जाते?
A) बाजरी
B) ज्वारी
C) गहू
D) कापूस
स्पष्टीकरण: गव्हाला मध्यम पावसाचे प्रमाण आणि मृद जमिनीत टिकणारा ओलावा आवश्यक असतो.
25. गव्हाचे उत्पादन महाराष्ट्रात कोणत्या जिल्ह्यात जास्त आहे?
A) नागपूर, नाशिक, पुणे, अहमदनगर
B) सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी
C) बीड, लातूर
D) मुंबई, ठाणे
स्पष्टीकरण: ही जिल्हे गव्हासाठी अनुकूल हवामान आणि जमिनीत असलेल्या ओलाव्यामुळे प्रसिद्ध आहेत.
26. गव्हाचे उत्पादन कोणत्या इतर जिल्ह्यांमध्ये होते?
A) औरंगाबाद, सोलापूर
B) जळगाव, परभणी, हिंगोली
C) रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग
D) नवी मुंबई, पालघर
स्पष्टीकरण: ही जिल्हे देखील गव्हाचे उत्पादन करत असले तरी प्रमाण इतर जिल्ह्यांपेक्षा थोडे कमी आहे.
27. तांदूळ पिकाला कोणत्या प्रकारचे हवामान आवश्यक असते?
A) थंड व कोरडे
B) उष्ण व दमट
C) उष्ण व कोरडे
D) वाळवंटासारखे
स्पष्टीकरण: तांदळासाठी उष्ण आणि दमट हवामान अत्यंत पोषक असते. याला भरपूर पाण्याची गरज असते.
28. तांदळाला कोणत्या प्रकारची जमीन उपयुक्त आहे?
A) काळी माती
B) गाळाची जमीन
C) वालुकामिश्रित माती
D) खडकाळ जमीन
स्पष्टीकरण: तांदळाला पाणी धरून ठेवणारी गाळाची जमीन अत्यंत उपयुक्त आहे.
29. तांदळाच्या बीज प्रक्रिया पद्धतीमध्ये प्रथम काय करतात?
A) सरळ चिखलात पेरणी करतात
B) लहान वाफ्यात बीज पेरतात
C) सुक्या जमिनीत पेरतात
D) थेट रोपांची लागवड
स्पष्टीकरण: प्रथम लहान वाफ्यात बीज पेरून रोपे तयार करतात, नंतर ती रोपे शेतीत लावली जातात.
30. तांदळाच्या उत्पादनासाठी शेतीमध्ये रोपे लावण्याच्या पद्धतीला काय म्हणतात?
A) खत टाकणे
B) लावणी
C) सरी पद्धत
D) थेट पेरणी
स्पष्टीकरण: लावणी ही पद्धत म्हणजे वाफ्यात तयार केलेली रोपे नंतर चिखल केलेल्या शेतात ओळीने लावणे.
31. तांदूळ पिकासाठी काही ठिकाणी कोणती पद्धत वापरतात?
A) फक्त लावणी
B) थेट बी पेरणी
C) ड्रिप सिंचन
D) स्प्रे सिंचन
स्पष्टीकरण: काही ठिकाणी लावणीऐवजी थेट पेरणी केली जाते, विशेषतः जिथे मजूर किंवा पाण्याची कमतरता आहे.
32. तांदळाचे पीक महाराष्ट्रात मुख्यतः कोणत्या भागात घेतले जाते?
A) पश्चिम महाराष्ट्र
B) कोकण आणि वैनगंगेचे खोरे
C) विदर्भातील वाळवंटी भाग
D) नाशिक व पुणे
स्पष्टीकरण: पावसाचे प्रमाण जास्त असल्याने कोकण आणि वैनगंगा खोऱ्यात तांदळाचे पीक मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते.
33. महाराष्ट्रात तांदळाचे उत्पादन करणारे प्रमुख जिल्हे कोणते आहेत?
A) पुणे, सातारा
B) भंडारा, गोंदिया, ठाणे, रायगड
C) सोलापूर, बीड
D) नाशिक, धुळे
स्पष्टीकरण: हे जिल्हे तांदळाच्या लागवडीसाठी प्रसिद्ध आहेत कारण या भागात भरपूर पाऊस आणि गाळाची जमीन आहे.
34. तांदळाचे उत्पादन जास्त होणारे इतर जिल्हे कोणते आहेत?
A) नाशिक, औरंगाबाद
B) चंद्रपूर, गडचिरोली, कोल्हापूर, सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी
C) सोलापूर, अहमदनगर
D) बीड, लातूर
स्पष्टीकरण: या जिल्ह्यांमध्ये नैसर्गिक पाऊस जास्त असल्याने
35. उताराच्या भागात मुख्यतः कोणती पिके घेतली जातात?
A) ज्वारी व बाजरी
B) नाचणी व वरी
C) गहू व कापूस
D) ऊस व सोयाबीन
स्पष्टीकरण: उताराची जमीन पाणी धरून ठेवत नाही त्यामुळे कमी पाण्यात येणारी नाचणी आणि वरी ही पिके घेतली जातात.
36. नाचणी आणि वरी ही पिके कोणत्या भौगोलिक परिस्थितीत घेतली जातात?
A) सपाट पठारावर
B) उताराच्या व डोंगराळ भागात
C) सखल मैदानात
D) दलदलीच्या भागात
स्पष्टीकरण: नाचणी आणि वरी ही कमी पाण्यात येणारी पिके असून डोंगराळ भागातील शेतकऱ्यांचे मुख्य अन्नधान्य आहे.
37. आपल्या जेवणात भाकरी किंवा पोळी याबरोबर कोणते पदार्थ असतात?
A) फक्त भात
B) वरण, आमटी, उसळ
C) गोड पदार्थ
D) फक्त फळे
स्पष्टीकरण: भारतीय आहारात अन्नधान्याबरोबर कडधान्यांची उसळ किंवा वरण हे प्रथिनांचे महत्त्वाचे स्रोत असतात.
38. खालीलपैकी कडधान्य कोणते नाही?
A) तूर
B) मूग
C) बाजरी
D) हरभरा
स्पष्टीकरण: बाजरी हे अन्नधान्य आहे, कडधान्य नाही. कडधान्यांमध्ये तूर, मूग, मसूर, हरभरा यांचा समावेश होतो.
39. खालीलपैकी कडधान्यांमध्ये कोणती पिके येतात?
A) हरभरा, वाटाणा, मसूर
B) ऊस, कापूस
C) गहू, बाजरी
D) नारळ, सुपारी
स्पष्टीकरण: कडधान्ये ही प्रथिनांचा मुख्य स्रोत असून महाराष्ट्रात मोठ्या प्रमाणात पिकवली जातात.
40. हरभरा हे कोणत्या हंगामात घेतले जाणारे पीक आहे?
A) खरीप
B) रबी
C) उन्हाळी
D) वर्षभर
स्पष्टीकरण: हरभरा हे थंड हवामानात घेतले जाणारे रबी हंगामातील पीक आहे.
41. तूर, मूग, हरभरा, मटकी आणि वाटाणा ही पिके महाराष्ट्रात मुख्यतः कोणत्या भागात घेतली जातात?
A) डोंगराळ भागात
B) पठारी भागात
C) सागरी किनाऱ्यावर
D) दलदलीच्या भागात
स्पष्टीकरण: पठारी भागातील काळी माती आणि मध्यम पावसाचे हवामान या कडधान्यांसाठी अत्यंत योग्य आहे.
42. कडधान्ये प्रामुख्याने कोणत्या कारणासाठी आहारात घेतली जातात?
A) ऊर्जेसाठी
B) प्रथिनांचा स्रोत म्हणून
C) फक्त चव म्हणून
D) फक्त गोड पदार्थ तयार करण्यासाठी
स्पष्टीकरण: कडधान्ये प्रथिनांचे उत्तम स्रोत आहेत आणि त्यामुळे ते संतुलित आहारासाठी अत्यंत आवश्यक असतात.

📊 Report Card

Total Questions Attempted:

Correct Answers:

Wrong Answers:

Time Spent:

Message:

🔗 Online Test Series: www.studymaxmarathi.com
Logo

📢 "Knowledge grows when shared! Use the buttons below to share this test with your friends on social media." 👇

No comments:

Post a Comment